استنت گذاری حالب و نفرستومی چیست؟ در حالت عادی ادرار از کلیه ها توسط لوله ای بلند و باریکی به نام حالب ها به مثانه حمل می گردد .بیماریهایی مانند سنگ کلیه ،تومور(توده) ها ، عفونت ها و لخته های خون میتوانند سبب انسداد حالب ها شوند . در این صورت ، پزشکان تحت هدایت تصویربرداری ، استنت ها ویا لوله هایی در حالب کار میگذارند تا جریان ادرار به مثانه برقرار بماند
استنت حالبی ، یک لوله نازک و منعطف است که مانند ریسمانی در داخل حالب ، قرار میگیرد . اگر جایگذاری استنت حالبی مقدور نباشد ، نفرستومی انجام می شود . در این پروسیجر یک لوله از طریق پوست ناحیه پشت بیمار ، در داخل کلیه قرار داده میشود .این لوله یا به یک کیسه درناژ (تجمعی ) خارجی یا از کلیه به مثانه مرتبط میگردد .
چه مسایلی را لازم است قبلا با پزشک خود در میان بگذارید ؟
- سابقه هر نوع آلرژی (حساسیت) ، به ویژه نسبت به بیحس کننده های موضعی، داروهای بیهوشی عمومی و مواد حاجب .
- سابقه مصرف هر نوع دارو از جمله وافارین ،آسپرین ، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، سایر رقیق کننده های خون ، مکمل های گیاهی و ….
- سابقه اختلالات انقعادی یا سایر بیماری ها
- بارداری در زنان .
- دوز انسولین مورد مصرف تا در صورت نیاز تعدیل گردد .
چگونه باید آماده نفرستومی شوید ؟
- قبل از انجام پروسیجر ممکن است آزمایش خون جهت بررسی عملکرد کلیه ها و لخته شدن طبیعی خون صورت گیرد و سونوگرافی ،CT و یا MRI انجام شود .
- بعد از نیمه شب روز انجام پروسیجر ، باید کاملا ناشتا بمانید گرچه امکان دارد داروهای روتین (روزمره) را با مزمزه آب میل نمائید .
- این پروسیجر غالبا به صورت سر پایی انجام میشود ، گرچه بعضی بیماران ، بعد از انجام پروسیجر نیاز به بستری شدن دارند .
- برنامه ریزی کنید تا یک فامیل یا دوست پس از انجام پروسیجر ، شما را با ماشین به خانه برساند .
روش انجام نفرستومی
- این پروسیجر اغلب توسط یک اینترونشنال رادیولوژی یا گاه در اتاق عمل انجام میشود . قبل از پروسیجر ممکن است به بیمار ، داروهای پیشگیری کننده از تهوع ،درد و آنتی بیوتیک جهت پیشگیری از عفونت داده شود .
- پرستار یا تکنولوژیست از دست یا بازوی بیمار رگ خواهد گرفت تا داروی آرام بخش ازIV line قابل تجویز باشد . در صورت استفاده از آرام بخش در حد متوسط ، که تجویز و کنترل آن با پزشک و کادر پرستاری خواهد بود . بیمار ، خواب آلوده اما قادر به بیدار شدن است . در صورت استفاده از بیهوشی عمومی
- که توسط متخصص بیهوشی کنترل خواهد شد، بیمار، در کل پروسیجر، بیهوش میباشد .
- بیمار به مونیتورهایی متصل خواهد شد که حین پروسیجر ، مرتبا ضربان قلب ، فشار خون و نبض را نشان دهند.
- حین انجام پروسیجر که معمولا ظرف یک ساعت تکمیل میگردد، بیمار در وضعیت خوابیده روی شکم قرار خواهد گرفت .
- منطقه ای از بدن که کاتتر باید گذارده شود با تیغ ، اصلاح، استرلیزه و با یک دراپه (پارچه استریلیزه ) جراحی پوشانده و با بیحس کننده موضعی توسط پزشک ، بیحس خواهد شد .
- اینترونشنال رادیولوژیست، با استفاده از اشعه X و یا سونوگرافی ، محل کلیه را مشخص نموده و با سوزنی که از را ه پوست به داخل کلیه می‌رساند، ماده حاجب را تزریق خواهد کرد .
- این کاتتر تا زمانی در محل باقی می ماند که یک استنت حالبی گذارده شود یا انسداد حالب ؛ برطرف گردد.
- در پایان پروسیجر ،کاتتر برداشته شده و فشار برای توقف خونریزی به کار میرود .مدخل پوست با یک باند پوشانده میشود . به بخیه نیازی نیست . IV line برداشته می شود.
- بعد از پروسیجر ، بیمار ، ظرف چند روز میتواند فعالیت های عادی خود را از سر بگیرد .
- ممکن است اینترونشال رادیولوژیست ، بعد از تکمیل پروسیجر یا درمان ، یک ویزیت مجدد (فالوآپ) جهت پیگیری را توصیه کند که شامل چک آپ (معاینه عمومی) فیزیکی، اقدامات تصویربرداری و سایر تست های خونی یا آزمایشگاهی میباشد .
حین این ویزیت بیمار می تواند هرگونه تغییرات یا عوارض جانبی بعد از نفرستومی یا درمان را با پزشک مطرح نماید .
مزایا نفرستومی
استنت حالبی یا کاتتر نفرستومی، با برقراری دوباره جریان ادرار از کلیه ، موجبات عملکرد طبیعی کلیه را فراهم می آورد .
عوارض نفرستومی
- در هر پروسیجری که نفوذ از راه پوست صورت میگیرد ، ریسک (خطر) به دنبال خواهد داشت.
- احتمال عفونتی که نیازمند درمان آنتی بیوتیکی باشد ، کمتر از 1 در هر 1000مورد به نظر میرسد .
- ندرتا ممکن است بعد از هر استنت گذاری حالبی ، دچار اسپاسم پیش رونده مثانه شوید . در این صورت ، پزشک را مطلع سازید . درمان این اسپاسم با دارو امکان پذیر میباشد .
- از آنجا که کلیه ، ارگانی است با میزان کافی خونرسانی ، خونریزی گرچه عارضه نادری میباشد اما غیر ممکن نیست .
- ریسک آسیب به ارگان های اطراف نیز کم میباشد ، چرا که برای به حداقل رساندن این ریسک از هدایت تصویربرداری استفاده میگردد .
- در صورت تزریق ماده حاجب، ریسک خیلی کمی برای یک واکنش آلرژیک وجود دارد .
دکتر حسین قناعتی، متخصص رادیولوژی با سابقه طولانی در زمینه تصویربرداری پزشکی، یکی از پزشکان برجسته در این حوزه به شمار می‌آیند. ایشان با بهره‌گیری از دانش و تجربه‌ی گسترده خود، خدمات تشخیصی دقیقی را به بیماران ارائه می‌دهند. دکتر قناعتی علاوه بر فعالیت بالینی، به پژوهش و آموزش در زمینه رادیولوژی نیز مشغول هستند و مقالات و ترجمه‌های متعددی در این زمینه به چاپ رسانده‌اند.
